बाल्यकालका श्रीकृष्ण !

भगवान् कृष्णलाई अनेक मानिसले अनेक तरिकाले बुझेका छन् । इतिहासको केवल एक पात्र वा महाभारत महाकाव्यको एक पात्रका रुपमा मात्रै कृष्णलाई हेर्ने हो भने पनि कृष्ण एक अद्भूत क्षमता भएका शक्तिशाली पात्र हुन् । उनको जन्मदेखि महापरिनिर्वाण (देहत्याग) सम्मका जीवनका घटना दुःखले भरिपूर्ण छन् । तर, पनि कृष्ण सदा शान्त र आनन्दित छन् । एक बालकका रुपमा होस् या एक प्रेमीका रुपमा होस् अथवा राजनीतिज्ञ (शासनको मूल नीति सम्हाल्ने व्यक्ति) का रुपमा होस्, हरेक भूमिकामा कृष्णले व्यक्तिलाई आध्यात्मसँग जोड्न खोजिरहेका छन् । सांसारिक मोह, माया र भ्रमबाट हरेक पात्रलाई मुक्त गराउन खोजेका छन् ।

उनै श्रीकृष्णबाल्यकालमा कस्ता थिए ? उनले बाल्यकालमा के-के गरे ?

१. मथुराको कारागारमा राती श्रीकृष्णको जन्म भएको थियो । कारागारबाट निकालिएपछि बुबाले उनलाई रातारात गोकुलस्थितमा छाडेर गएका थिए । उनले आफ्नो सम्पूर्ण बाल्यकाल गोकुल र वृन्दावनमा बिताए । यस क्रममा उनले कंसले पठाएको पूजा, कागासुर, श्रीधर तान्त्रिक, उत्कच, बकासुर, अघासुर, त्रिनासुर आदिलाई मारेका थिए । गोकुल र वृन्दावनमा रहँदा उनले आफ्ना धेरै मनोरञ्जनहरू सिर्जना गरे ।

२. बाल्यकालमा एक पटक उनकी आमा यशोदाले रुखमा उनलाई बाँधेकी थिइन्, तर उनले त्यो रुखलाई उखेलिदिए । त्यही समयमा दुई देवताहरू बाहिर आएर बालकृष्णलाई प्रणाम गर्दै भने हामी दुवै यक्ष कुबेर, नन्द कुबेर मणि ग्रेवका छोरा हौं । हामीले श्राप पाएर रुख भएका थियौं तपाईंको कृपाले हामी बच्यौं ।

३. बाल्यकालमा उनी मक्खनको लोभमा धेरै नाच्ने गर्थे । यो भनिन्छ कि केहि गोठालाहरू आफ्नो पूर्व जन्ममा धेरै सिद्ध र तपस्वी थिए । जसले कठोर तपस्या गरेर श्रीहरीसँग ममताको सम्बन्ध खोजेका थिए । यही कारण थियो कि ती सबैले उनलाई प्रेम दिएर उनीसँग नाच्ने गर्थे । एक पटक, श्रीकृष्णको गुनासोमा, माता यशोदाले उनलाई अँध्यारो कोठरीमा बन्दी बनाएर लैजानुहुन्छ, गोठालाहरूको गुनासोमा, श्रीकृष्णको लीलाबाट एक भयानक सर्प निस्कन्छ । तब यशोदा भन्छिन् यो निकै डरलाग्दो सर्प हो, तिमी यहाँबाट भाग । तब श्रीकृष्ण भन्छन्, म कसरी सर्पको अगाडि आफ्नो माया छोडेर भाग्न सक्छु ? यो सुनेर आमा भावुक हुन्छिन् ।

४. धन्वा नामक एक बन्सी बिक्रेताले श्री कृष्णलाई बाँसुरी दिन्छ, त्यसपछि उसले पहिलो पटक त्यसमा मधुर धुन छोड्छन्, जसले गर्दा बन्सी विक्रेता मंत्रमुग्ध हुन्छन् । त्यही क्षणदेखि श्रीकृष्ण बाँसुरी बजाउँछन् । उनको बाँसुरीको धुनमा गोपीहरु र सारा गोकुल झुम्थ्यो ।

५. भनिन्छ कि बाल्यकालमा एक पटक श्रीकृष्णले फलफुल बिक्रेताबाट सबै फल लिएर बदलामा एक मुट्ठी धान दिएका थिए । फलफूल बेच्ने यसैमा सन्तुष्ट भएर गइन् पछि घर गएर पोको धान खोल्दा हिरा र मोती निस्किए ।