वाग्नर काण्डपछि गुप्तचरलाई बलियो बनाउदै लिथुआनिया

लिथुआनियाली राज्य रक्षा परिषद बेलारुसको अवस्थाको आकलन गर्न गुप्तचर क्षमताहरू बढाउन सहमत भएको लिथुआनियाका राष्ट्रपति गितानास नौसेदाले आइतबार बताएका छन् ।

यो निर्णय तनाव कम गर्ने सम्झौताको एक भागको रूपमा वाग्नर भाडा समूहका नेता येभगेनी प्रिगोजिनलाई रुस द्वारा बेलारुसमा स्थानान्तरण गर्ने भर्खरको निर्णय पश्चात आएको हो।

वाग्नरको असफल विद्रोहले भ्लादिमिर पुटिनको लामो समयको शासनका लागि महत्त्वपूर्ण चुनौतीको रूपमा हेरिएको छ र सन् १९९९ मा पुटिनले सत्ता ग्रहण गरेपछि रूसलाई सबैभन्दा महत्त्वपूर्ण सुरक्षा सङ्कटको सामना गर्नु परेको बताइन्छ ।

राष्ट्रपति नौसेदाको अध्यक्षतामा बसेको राज्य रक्षा परिषद्को बैठकपछि उनले भने, ‘कालिनिनग्राद क्षेत्रलाई पनि विचार गर्दै, हाम्रो पूर्वी सीमा, साथै बेलारुसको राजनीतिक र सुरक्षा पक्षहरूको मूल्याङ्कन गर्न हामीले अझ बढी गुप्तचर क्षमताहरू छुट्याउनुपर्ने परिषद्ले निर्णय गर्‍यो ।’

राष्ट्रपतिले सीमा सुरक्षाका लागि सशस्त्र बलको प्रभावकारी र समयमै सहयोग सुनिश्चित गर्न नयाँ सीमा सुरक्षा योजनाको कार्यान्वयनलाई तीव्रता दिनुपर्नेमा जोड दिएका छन् । राष्ट्रपति नौसेदाले यो योजना जुलाई ११/१२ मा भिल्नियसमा हुने आगामी नाटो शिखर सम्मेलन अघि प्रभावकारी हुने आफूले अपेक्षा गरेको बताए ।

रूसमा हालैका घटनाक्रमहरूको बावजुद, राष्ट्रपति नौसेदाले भने, ‘अनुसार शिखर सम्मेलनको लागि सामान्य सुरक्षा योजनामा कुनै महत्त्वपूर्ण संगठनात्मक परिवर्तनहरू गरिने छैन । जब नाटो र लिथुआनियाले केही घटनाक्रमहरूको प्रतिक्रियामा नियन्त्रण र सुरक्षा क्षमताहरू बलियो बनाउनेछन्, समग्र योजना अपरिवर्तित रहनेछ।’

यदि प्रिगोजिन वा वाग्नर समूहका कुनै सदस्य बेलारुसमा आइपुग्ने भए नाटोको पूर्वी सिमानाहरूको सुरक्षालाई थप वृद्धि गर्नुपर्ने आवश्यकतालाई राष्ट्रपति नौसेदाले जोड दिए । उनले भने, ‘हिजो हामीले देखेका चुनौतीहरू पछि, हामी विभिन्न परिदृश्यहरूको लागि तयार हुनुपर्छ किनभने हामी एउटा शासनसँग व्यवहार गर्दैछौं जसले यसको कमजोरी प्रकट गरिरहेको छ ।’ यद्यपि राष्ट्रपतिले प्रिगोजिनको बेलारुसमा उपस्थितिको बारेमा कुनै पुष्टि भएको जानकारी नभएको स्पष्ट गरे ।

चार हजार जर्मन सैनिक

जर्मनीका रक्षामन्त्री बोरिस पिस्टोरियसले गठबन्धनको पूर्वी भागको सुरक्षा बढाउन नाटोको सहयोगी लिथुआनियामा थप ४,००० सैनिक स्थायी रूपमा तैनाथ गर्ने जर्मनीको मनसाय भएको बताएका छन् । मन्त्री पिस्टोरियसले सोमबार भिल्नियस भ्रमणका क्रममा उक्त भनाई राखेका हुन् ।

भिल्नियसमा पत्रकारहरूलाई सम्बोधन गर्दै मन्त्री पिस्टोरियसले भने, ‘जर्मनी लिथुआनियामा स्थायी रूपमा ब्रिगेड तैनाथ गर्न तयार छ ।’ उनले बाल्टिक क्षेत्रको यसको स्थानको कारण र नाटोको पूर्वी भागको सुरक्षा गर्न सतर्कता आवश्यकता भएको बताए ।

यद्यपि, मन्त्री पिस्टोरियसले लिथुआनियामा ब्रिगेडको पूर्ण तैनाथीको कहिले देखि हुने बताए । उनले भने, ‘सबैभन्दा पहिले हामीलाई आवश्यक मेसिनरी र उपकरण चाहिन्छ । केही महिनाभित्र यस्तो ब्रिगेड तैनाथ गर्न पक्कै पनि सम्भव छैन‘ हामी ब्रिगेड तैनाथ गर्न तयार छौं, तर संयुक्त पूर्वाधार र विकास योजनाहरूमा छलफल आवश्यक छ।’

गत वर्ष, लिथुआनिया र जर्मनीले लिथुआनियामा ब्रिगेडको तैनाथीको सम्बन्धमा संयुक्त विज्ञप्तिमा हस्ताक्षर गरेका थिए । हाल, विल्नियसले सम्पूर्ण ब्रिगेडको स्थायी उपस्थितिको लागि आफ्नो इच्छा व्यक्त गरे तापनि लिथुआनियामा केवल ब्रिगेडको अग्रपङ्क्तिको इकाई मात्र तैनाथ छ।

हालसम्म, बर्लिनले ब्रिगेडको एक भाग मात्र लिथुआनियामा राखिनेछ, बाँकी जर्मनीमा रहनेछ तर आवश्यक परेमा बाल्टिक देशमा पुनस् परिचालनको लागि उपलब्ध हुनेछ, मन्त्री पिस्टोरियसले पत्रकारहरूलाई बताए ।

INS