दैनिक जीवनमा ध्यान, यस्ता छन् फाइदा !

ध्यान कल्याणकारी मानसिक अवस्था विकास गर्ने पद्धति हो । यसमा हामी बारम्बार मनलाई एक निश्चित स्थितिमा पुर्याउने अभ्यास गरिरहन्छौं । ध्यानको उद्देश्य भनेको केवल आफ्नो घरको चकटीमाथि आरामपूर्वक बसेको बेला मात्र एकाग्रता र शान्तिको अनुभव गर्ने होइन । यसले हाम्रो दैनिक जीवनमा परिवर्तन ल्याउनुपर्छ । हामीले नियमित रूपमा ध्यानको अभ्यास गर्ने गरेका छौं भने सकारात्मक मनोभावहरू हाम्रो बानी बन्छन् जसलाई हामी जतिबेला पनि आफ्नो आवश्यकताअनुसार उपयोगमा ल्याउन सक्छौं । अततः यो बानी हाम्रो अभिन्न अंग बन्छ र हामी सहज रूपमा प्रेमपूर्ण, एकाग्रचित्त, शान्त बन्छौं । अभ्यास गर्दै जाँदा कुनै बेला हामीमा एकदमै रिस र निराशा उत्पन्न हुनसक्छ । त्यतिबेला यस्तो भाव राख्नुपर्छ– ‘हामी अझ धेरै मैत्रीपूर्ण हुन सकौं ।’ निरन्तरको साधनाबाट हामी यो खालको मनोभावमा अभ्यस्त भइसकेका हुन्छौं ।

त्यसैले हामी त्यो स्थिति तुरुन्तै हासिल गर्न सक्छौं । मानिस कोही पनि परिपूर्ण हुँदैन । हामी सबैमा कुनै न कुनै खराब बानी हुन सक्छ जसबाट मुक्ति खोजिरहेका हुन्छौं । खुसीको कुरा के हो भने ती कुनै पनि बानी ढुंगामा कुँदिएका शिलालेख होइनन्, ती सबै परिवर्तनशील छन् । तिनलाई परिवर्तन गर्न अरू केही होइन, केवल हाम्रो आफ्नै प्रयास चाहिन्छ । हामीमध्ये धेरै जिमखानामा घण्टौं बिताउँछौं । तर हाम्रो सबैभन्दा मूल्यवान् कुरालाई स्वस्थ राख्न गर्नुपर्ने अभ्यासचाहिँ बिर्सन्छौं । त्यो कुरा हो, हाम्रो मन । प्रारम्भमा केही कठिनाइ हुन सक्छ, तर जब हामी ध्यानबाट जीवनमा आउने लाभहरू देख्न थाल्छौं, हामी खुसीसाथ यसका लागि समय छुट्याउन थाल्छौं ।

ध्यानका फाइदा
–ध्यानको माध्यमबाट हामी मनमा विभिन्न कल्याणकारी अवस्थाहरूको विकास गर्न सक्छांै ।
–प्रेम र करुणा जस्ता सकारात्मक मनोभावमा वृद्धि, तनाव कम गर्छ ।
–चिन्ता ध्यान नियन्त्रण गर्छ ।
–भावनात्मक स्वास्थ्यलाई बढावा दिन्छ ।
–आत्म–जागरूकता बढाउँछ ।
–उमेरसँग सम्बन्धित मानसिक तनाव कम गर्छ ।
–स्मरण् शक्ति बढाउँछ ।

ध्यानको महत्त्व
जीवनमा ध्यान धेरै महत्त्वपूर्ण छ । मानिसको सामान्य जीवनशैली ध्यानको माध्यमबाट नयाँ हुन पनि सक्छ । यस दृश्यमा, जीवनको पूर्वाग्रहहरूको व्यक्तिगत विश्लेषण, यो व्यक्तिलाई सोच्न र बुझ्नका लागि बौद्धिक स्वतन्त्रता प्रदान गर्छ । शारीरिक रूपमा सांसारिक गतिविधिहरूमा उपस्थित हुँदा, यदि व्यक्तिगत भावनाको फोकस गैरसांसारिक अस्तित्वलाई प्रेरित गर्दछ, तब यो बुझ्नुपर्छ कि जीवन ध्यानमा टिक्छ ।

ध्यान पनि धन, स्थिति र प्रसिद्धि जस्तै मायावी आकर्षणहरूका लागि निश्चित हुनुको मतलब छैन । ध्यान एक व्यक्तिलाई जीवनभरमा आमन्त्रण गर्नका लागि शक्ति प्रदान गर्छ, जो विकारहरूको शमनका लागि नेतृत्व गर्छ ।