युक्रेनका महिला सैनिकहरूले युद्धबाहेक कस्ता चुनौतीहरूको सामना गरिरहेका छन् ?

युक्रेनका महिलाहरु रुस विरुद्धको युद्धमा सैनिकको रुपमा सेनामा सामेल भइरहेका छन् । यस्ता महिलाको संख्या ठूलो छ ।फ्रन्टलाइनमा रहेका ५ हजार महिला सैनिकमध्ये तीनजनासँग कुरा गरेको छ, जो एकातिर महिलाविरुद्धको विभेद र अर्कोतिर ‘शत्रु’ सेनासँग लडिरहेका छन् ।

सेनामा महिलाहरूको अनुभव

रुसले युक्रेनमा आक्रमण गरेको १८ महिनापछि आज युक्रेनको सशस्त्र बलमा ६० हजार महिला कार्यरत छन् । युक्रेनको रक्षा मन्त्रालयले सेनामा ४२,००० भन्दा बढी महिलाहरू रहेको बताएको छ जसमा ५,००० महिला सैनिकहरू फ्रन्टलाइनमा छन् ।
रक्षा मन्त्रालयले युक्रेनी कानून अन्तर्गत कुनै पनि महिलालाई आफ्नो इच्छाविपरीत सेनामा भर्ना गर्न नसकिने बताएको छ । उही समयमा, केही मानिसहरू विश्वास गर्छन् कि युद्धको समयमा महिलाहरूले केही भूमिकाहरूमा राम्रो प्रदर्शन गर्छन् ।

‘महिलाले पुरुषको पोसाक लगाउनुपर्छ’

युक्रेनी सेनामा महिलाहरूको आफ्नै पोशाक छैन । उनीहरूलाई पुरुष सैनिकको पोशाक, पुरुषको अन्डरवेयर, ठूलो साइजको जुत्ता र बुलेटप्रुफ ज्याकेट दिइन्छ ।

उपरक्षामन्त्री मलायरले आफ्नो फिल्ड युनिफर्म पुरुष सैनिकका लागि डिजाइन गरिएको र औपचारिक पोशाकमा हिलभएको जुत्ता समेत रहेको बताएका छन् । यदि महिला सैनिकहरूले महिलाको वर्दी लगाउन चाहन्छन् भने उनीहरूले आफ्नो जेनेरिक किट अनलाइन किन्नु पर्नेछ वा क्राउडफन्डिङमा भर पर्नुपर्नेछ ।

यसैकारण एन्ड्रियानाले वेटारान्का (युक्रेनी महिला भेट्रान्स मुभमेन्ट) नामक एक परोपकारी संस्थाको सह-स्थापना गरे, जसले महिला सैन्य कर्मचारीहरूको लागि समान अधिकारको लागि अभियान चलाउँछ र यसलाई नाटोसँग मेल खाने युक्रेनी सैन्य कानूनको सुधारको वकालत गर्दछ । तर मलयारले भने सरकारले प्रगति गरेको बताएका छन् । महिलाहरूको लागि एक वर्दी विकास र परीक्षण गरिएको छ र निकट भविष्यमा ठूलो मात्रामा उत्पादन गरिनेछ।

स्नाइपर एभेनिया एमराल्ड का अनुसार यस्ता समस्याका बावजुद युद्धको कुनै लिंग हुँदैन । ‘तपाईं पुरुष वा महिला हुनुहुन्छ भने युद्धले वास्ता गर्दैन । जब कुनै घरमा क्षेप्यास्त्र ठोक्किन्छ, त्यहाँ महिला, पुरुष, केटाकेटी छन् कि छैनन् भन्ने कुराले वास्ता गर्दैन । सबै मर्छन् ।’ यो फ्रन्टलाइनमा पनि त्यस्तै छ। यदि तपाईं प्रभावकारी हुन सक्नुहुन्छ र तपाईं एक महिला हुनुहुन्छ भने, तपाईं किन आफ्नो देश, तपाईंको जनताको रक्षा गर्नुहुन्न?

युद्धबाट कति जना महिला सैनिकहरू प्रभावित भए?

युक्रेनको रक्षा मन्त्रालयले युद्धको समयमा सूचनाको संवेदनशीलताका कारण युद्धमा हताहत हुनेको संख्या सार्वजनिक गर्न नसकिएको जनाएको छ ।

बीबीसीले प्राप्त गरेको तथ्याङ्कअनुसार रुसी आक्रमणपछि युद्धभूमिमा ९३ युक्रेनी महिला सैनिकको मृत्यु भइसकेको छ ।

महिला अधिकार समूह वुमन नाउको तथ्याङ्कअनुसार युद्धमा ५०० भन्दा बढी महिला घाइते भएका छन् ।

एन्ड्रियानाको फोन बुकमा मृतकको संख्या बढेको छ । “मैले १०० भन्दा बढी साथीहरू गुमाएँ। मलाई थाहा छैन कि मैले कति वटा फोन नम्बर हरू डिलिट गर्नु पर्छ।