के उमेरसँगै व्यक्तित्व परिवर्तन हुन्छ ?

उमेरसँगै व्यक्तित्व परिवर्तन हुन्छ कि हुँदैन भन्ने बहस गर्नु समयको बर्बादी हो किनभने यो जटिल विषय हो। यसमा हुन्छ भन्ने पक्षको फरक तर्क छ र हुँदैन भन्ने पक्षको फरक तर्क छ । यो बहसमा हामी पर्नुहुँदैन । एकातिर, धेरै अध्ययनहरूले बताउँछन् – व्यक्तित्व बाल्यकाल देखि वयस्क सम्म अपेक्षाकृत समान रहन्छ ।

जसरी कोही सानैदेखि अन्तर्मुखी छ भने युवा भएपछि बहिर्मुखी हुन्छ भन्ने हुँदैन । यो धेरै विरलै हुन्छ। त्यसैगरी कोही बहिर्मुखी छ भने युवावस्थामा पुगेपछि अन्तर्मुखी हुन्छ भन्ने पनि होइन । हो, यो हुन सक्छ कि यौवन पछि धेरै अवस्था हेरेर यी परिवर्तनहरू हुन्छन् । यसमा जागिर, विवाह, छोराछोरी जस्ता कारकहरूले धेरै महत्त्वपूर्ण भूमिका खेल्छन्। जे होस्, त्यहाँ धेरै व्यक्तित्व विशेषताहरू छन् जुन समयसँगै धेरै परिवर्तन हुँदैन । यसको अर्थ मध्यम उमेरको व्यक्तित्व धेरै हदसम्म स्थिर हुन्छ ।

अर्कातर्फ केही प्रमाणहरू छन् र व्यक्तित्व विकास हुन्छ र मानिस उमेरको रूपमा अनुकूलन हुन्छ। अनुसन्धानले के देखाएको छ भने व्यक्तित्व समयसँगै परिवर्तन हुन सक्छ तर त्यस्तो परिवर्तनको दायरा र दिशा धेरै कारकहरूमा आधारित हुन्छ र व्यक्ति अनुसार फरक हुन सक्छ। यो सम्भव छ कि मानिसको उमेर बढ्दै जाँदा उसको व्यक्तित्वमा केहि विशेष गुणहरू थपिनेछन्, तर पूर्ण व्यक्तित्व परिवर्तनको उदाहरण निकै थोरै छन् ।

धेरै मानिसहरू उमेर बढ्दै जाँदा इमान्दार वा भावनात्मक रूपमा स्थिर हुन्छन् । यस्ता धेरै मानिसमा बुढ्यौली संगै धेरै यस्ता गुणहरु विकसित हुन्छन् जसका बारेमा उनीहरुले कहिल्यै सोचेका हुँदैनन् । यसको मतलब तिनीहरू बढी जिम्मेवार र भरपर्दा हुन्छन् र तिनीहरूका भावनाहरू नियन्त्रण गर्न, तनाव सामना गर्न अझ राम्रोसँग सक्षम हुन्छन् । यसबाट के बुझिन्छ भने व्यक्ति उमेरसँगै परिपक्व हुन्छ र उसमा परिवर्तन सम्भव छ।