हृदयघात

मुटुको मांसपेशीको कुनै भागमा रगत पुग्न बन्द हुँदा हृदयघात हुन्छ। यस्तो अवस्थामा सामान्यतया हाम्रो रगत जम्न थाल्छ त्यसैले तत्काल कदम चाल्नु पर्छ । उच्च रक्तचाप, धुम्रपान र उच्च कोलेस्ट्रोलसँगै जीवनशैलीसँग सम्बन्धित धेरै कारणहरू छन् जसका कारण हृदयाघात हुन्छ । हामिलाई थाहा भएकै कुरा हो धुम्रपानले मुटुको धमनी र नसाहरूमा गम्भीर क्षति पुर्‍याउँछ। यस बाहेक कोलेस्टेरोल बढ्दा मुटुको धमनीमा समस्या निम्तिन्छ ।

यी सबै बाहेक धेरै कारणहरु छन् जसका कारण हृदयाघातको जोखिम बढ्छ । सबैभन्दा चिन्ताको कुरा के हो भने यी सबै यस्ता लक्षण छन् जुन अचानक गम्भीर बन्छन्। यस्तो अवस्थामा सजग रहनु सबैभन्दा जरुरी छ किनभने यो सानो कारण नै गम्भीर रुप लिदै हृदयघातको कारण बन्न सक्छ जुन हामिलाई कहिल्यै थाहा नहुन सक्छ।

हृदयघात भएपछि शरीरमा यी लक्षणहरू देखा पर्न सक्छन्

मुटुको मांसपेशीको कुनै भागमा रगत पुग्न बन्द हुँदा हृदयघात हुन्छ। सामान्यतया रगत जम्न थाल्छ। विभिन्न व्यक्तिमा यसका फरक फरक लक्षण देख्न सकिन्छ ।

दुखाइ जुन छातीको बीचमा दबाब, अररिएको , निचोरिएको वा भारीपन जस्तो महसुस हुन सक्छ। दुखाइ वा असुविधा जुन हात (सामान्यतया बायाँ हात), घाँटी, बङ्गारा, काँधको प्लेट , पछाडि वा पेटमा सम्म फैलन्छ।

सास फेर्न कठिनाइ हुन्छ वा छिटो सास फेर्न थालिन्छ । अत्याधिक पसिना आउँछ । अक्सर चिसो पसिना आएर छाला चिपचिप हुन्छ । बेहोसि र चक्कर लागेको महसुस हुन्छ । धेरै थकान अनुभव गरिन्छ ।

सबैभन्दा महत्त्वपूर्ण कुरा, हृदय रोग (CVD) विश्वव्यापी मृत्युको प्रमुख कारणहरू मध्ये एक हो। विश्व स्वास्थ्य संगठनका अनुसार सन् २०१९ मा CVD बाट मृत्यु हुनेको संख्या १.७९ करोड थियो । जसमध्ये ८५ प्रतिशत मृत्यु हृदयघात र स्ट्रोकका कारण भएका छन् ।

आफु वा आफु वरपर कसैलाई हृदयघात भए तुरुन्तै के गर्नु सकिन्छ रु पल्स जाँच गर्नुहोस् । यदि तपाईंले आफ्नो वरिपरि कसैलाई सास फेरिरहेको देख्नुभयो भने, तपाईंले गर्नु पर्ने पहिलो कुरा पल्स जाँच गर्नु हो। पल्स जाँच गर्ने एउटा तरिका भनेको व्यक्तिको नाडी वा घाँटीमा दुईवटा औंलाहरू राख्नु र बलियो र स्थिर धडकन महसुस गर्नु हो । आफ्नो कान व्यक्तिको छातीमा राख्नुहोस् र मुटुको धडकन जाँच गर्नुहोस्।

यदि तपाईंले पल्स फेला पार्न सक्नुहुन्न वा व्यक्तिले सास फेरिरहेको छैन भने तुरुन्तै कार्डियोपल्मोनरी रिसुसिटेशन ९ऋएच्० सुरु गर्न आवश्यक हुन्छ । यदि पल्स फेला पार्न सक्नुहुन्न भने तुरुन्तै ऋएच् सुरु गर्नुहोस् जब व्यक्तिले सास फेरिरहेको छैन वा मात्र श्वास फेरिरहेको छ भने तुरुन्तै ऋएच् सुरु गर्नु महत्त्वपूर्ण हुन्छ ।

सावधानी स् यो लेखमा उल्लेखित सल्लाह – सुझाव सामान्य जानकारी दिने उद्देश्यले प्रस्तुत गरिएका हुन् । यसलाई व्यवसायिक चिकित्सा सल्लाहका रूपमा लिनु हुँदैन । यदि यस बिषयमा कुनै प्रश्न वा चिन्ता छ भने चिकित्सकसँग प्रत्यक्ष परामर्श गर्नु उपयुक्त हुन्छ ।