गाजा युद्ध विराम छलफलको लागि अन्तर्राष्ट्रिय शिखर सम्मेलनस् ट्रम्प र अल-सिसीको संयुक्त अध्यक्षतामा शर्म एल-शेखमा छलफल

गाजा युद्ध समाप्तिका लागि सोमबार इजिप्टमा अन्तर्राष्ट्रिय शिखर सम्मेलन आयोजना हुने भएको छ। यो सम्मेलनमा अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्प र इजिप्टका राष्ट्रपति अब्देल फत्ताह अल-सिसीले संयुक्त रूपमा अध्यक्षता गर्ने छन्। रेड सागरको सुन्दर रिसोर्ट सहर शर्म एल-शेखमा आयोजना हुने यो सम्मेलनमा २० भन्दा बढी विश्व नेताहरू सहभागी हुनेछन्, जसले गाजामा युद्ध समाप्त गर्ने सम्झौताको अन्तिम रूप दिनेछन्।

इजिप्टको राष्ट्रपतीय कार्यालयले शनिवार जारी गरेको विज्ञप्तिमा यो सम्मेलनले ‘गाजा युद्ध समाप्त गर्ने सम्झौता’ मा केन्द्रित हुने उल्लेख छ। सम्मेलनको मुख्य एजेन्डा अमेरिकाले मध्यस्थता गरेको शान्ति सम्झौतामा हस्ताक्षर गर्नु हो, जसको पहिलो चरण सोमबारदेखि नै सुरु हुनेछ। यस चरणमा हामासले बन्दी बनाएका इजरायली बन्दीहरू र इजरायलले पक्राउ गरेका प्यालेस्टाइन बन्दीहरूको आदानप्रदान हुनेछ। इजरायलले करिब २,००० प्यालेस्टाइन कैदीहरू (जसमध्ये २५० जना गम्भीर सुरक्षा अपराधका लागि लामो सजाय भोगिरहेका छन्) लाई रिहा गर्नेछ। यो सम्झौता दुई वर्ष लामो युद्धको ‘ऐतिहासिक मोड’ को रूपमा लिइएको छ।

सम्मेलनमा सहभागी हुने प्रमुख नेताहरूमा बेलायती प्रधानमन्त्री कीर स्टारमर, फ्रान्सेली राष्ट्रपति इम्मानुएल माक्रों र संयुक्त राष्ट्रसङ्घका महासचिव एन्टोनियो गुटेरेस छन्। स्टारमरले विशेष रूपमा इजिप्ट भ्रमण गरी सम्मेलनमा भाग लिनेछन् र ट्रम्प तथा इजिप्ट, कतार र टर्कीको कूटनीतिक प्रयासको प्रशंसा गर्नेछन्। यसबाहेक, इटाली, स्पेन लगायतका देशका नेताहरू पनि उपस्थित हुनेछन्। इजरायल भने सम्मेलनमा सहभागी नहुने जनाइएको छ।

यो सम्मेलन गाजामा शुक्रवारदेखि लागू भएको युद्ध विरामको सन्दर्भमा आयोजना भएको हो। गाजाको सिभिल डिफेन्स एजेन्सीका अनुसार, युद्धविरामपछि ५ लाखभन्दा बढी प्यालेस्टाइन बासीहरू गाजा सहर फर्किएका छन्। ड्रोन फुटेजहरूले देखाएअनुसार, उनीहरूले ध्वस्त भवन र विनाशको सामना गर्दै घर फर्किएका छन्। विश्व खाद्य कार्यक्रम (डब्ल्यूएफपी) ले गाजामा आपतकालीन सहायता वितरण तीव्र पारेको छ, जसमा १७०,००० मेट्रिक टनभन्दा बढी खाद्यान्न तयार छ। इजरायल, इजिप्ट, जोडन र वेस्ट ब्याङ्कबाट प्रवेश मार्गहरू मार्फत सहायता पुर्‍याइँदै छ। गाजाको आन्तरिक मन्त्रालयअन्तर्गतका सुरक्षा बलहरूले देइर अल-बलाह र नुसैरत जस्ता क्षेत्रहरूमा सुरक्षा कायम राख्न खटिएका छन्।

तर, सम्मेलनअघि नै एक दुःखद घटनाले अन्तर्राष्ट्रिय समुदायलाई स्तब्ध बनाएको छ। कतारी प्रधानमन्त्रीको प्रतिनिधिमण्डलसँग यात्रा गरिरहेका चार कतारी कूटनीतिज्ञहरूको मृत्यु भएको छ। शर्म एल-शेख नजिकै भएको कार दुर्घटनामा अब्दुल्लाह बिन घानेम अल खैरिन, हसन अल जाबेर, साउद बिन थामेर अल थानी र अब्दुल्लाह बिन इस्सा अल कुवारीको मृत्यु भएको छ। दुई जना घाइतेहरूको अवस्था गम्भीर छ। यो प्रतिनिधिमण्डल युद्ध विराम वार्तामा भाग लिन शर्म एल-शेखतर्फ जाँदै थियो। घटनाको कारणबारे अनुसन्धान भइरहेको छ।

हामासले भने ट्रम्पको योजनामा आफ्नो विघटन (डिसआर्मामेन्ट) लाई ‘अस्वीकार्य’ भनेको छ। दोस्रो चरणमा गाजामा सङ्क्रमणकालीन शासन र युद्ध विराम निगरानी मिसनबारे छलफल हुनेछ। यो सम्मेलनले मध्यपूर्वमा शान्ति र स्थिरता ल्याउने अपेक्षा गरिएको छ।

इजिप्ट, कतार र टर्कीको मध्यस्थतामा भएको यो सम्झौता क्षेत्रीय सुरक्षाको नयाँ युगको सुरुवात हुन सक्छ।

श्रोत: आइएनएस-स्वतन्त्र समाचार