दिगो आइसिटी उद्योग र अनुकूल इकोसिस्टमका लागि 5G स्पेक्ट्रमको व्यवस्थित प्रावधानलाई गति दिनुहोस्

२०२२ मा, नेपाल सरकार पाइलट साइटहरूमा देशको पहिलो 5G परीक्षण पेश गर्न तयार छ । डिजिटल विकासको प्रमुख आधारको रूपमा, 5G प्रविधिले एज कम्प्युटिङ, क्लाउड कम्प्युटिङ, इन्टरनेट अफ थिंग्स (IoT), आर्टिफिसियल इन्टेलिजेन्स (AI), र Big Data जस्ता उन्नत डिजिटल प्रविधिहरूलाई एकीकृत गर्नेछ, जसले अर्थव्यवस्था र समाज को डिजिटल रूपान्तरणका लागि नयाँ विधि, मार्ग र विचारहरू प्रदान गर्नेछ ।

5G को व्यावसायिक विकासले विश्वव्यापी डिजिटलाइजेशन प्रक्रियालाई पनि गहिरो प्रभाव पार्नेछ । GSMA को मोबाइल इकोनोमी रिपोर्ट अनुसार, 5G ले २०३० मा विश्वव्यापी GDP मा $ ९६१ बिलियन योगदान गर्नेछ । 2022 को पहिलो त्रैमासिक सम्म, ८० भन्दा बढी देश र क्षेत्रहरूले व्यावसायिक रूपमा 5G सेवाहरू सुरु गरिसकेका छन्, २ मिलियन बेस स्टेशनहरू छन्, र ७०० मिलियनलाई सेवा दिइरहेका छन् ।

२०२२ एशिया-प्रशान्त क्षेत्रमा 5G को विकास र सफलता हासिल गर्ने वर्ष पनि हो । दक्षिण कोरिया, थाइल्याण्ड, फिलिपिन्स, इन्डोनेसिया, सिङ्गापुर, माल्दिभ्स र बंगलादेशले सम्पूर्ण देश वा शीर्ष शहरहरूमा 5G प्रयोग गर्दैछन् । थाइल्यान्डको 5G ले २०२१ सम्ममा एनबीटीसीको पछिल्लो तथ्याङ्कको आधारमा जनसंख्याको ७७% कभरेजमा पुगेको छ । २०२२ को सुरुमा, एसिया-प्यासिफिकमा 5G ग्राहकहरूको संख्या ५४ मिलियन पुग्यो । GSMA ले एसिया-प्यासिफिकमा 5G ग्राहकको प्रवेश २०२५ सम्म १४%, र अग्रगामी बजारहरूमा ४०% भन्दा बढी हुनेछ भन्ने भविष्यवाणी गरेको छ ।

यसका साथै, देशहरूले स्मार्ट स्वास्थ्य सेवा, उत्पादन, कृषि, बन्दरगाह र स्मार्ट शहरहरू लगायत हजारौं उद्योगहरूमा डिजिटल रूपान्तरण सक्षम पार्न 5G को सक्रियतापूर्वक अन्वेषण गरेका छन् । यी सबैले एसिया-प्यासिफिक क्षेत्रमा 5G उद्योग फुल्ने दिशामा विकास भइरहेको संकेत गर्छ । एकै समयमा, क्षेत्रले 5G स्पेक्ट्रम अभावको गम्भीर चुनौतीहरूको सामना गरिरहेको छ । 5G को लागि प्राइम गोल्डेन फ्रिक्वेन्सी ब्यान्डहरू, ३。५ GHz, २。६ GHz, र ७०० MHz सहित, अन्य प्रविधिहरू, जस्तै उपग्रहहरू, प्रसारण र टेलिभिजनहरूद्वारा प्रयोग भइरहेका छन् । तसर्थ, 5G स्पेक्ट्रमको व्यवस्थित प्रावधानलाई गति दिनु दिगो क्षेत्रीय आईसीटी उद्योग वातावरण र सामंजस्यपूर्ण इकोसिस्टम निर्माण गर्ने एक महत्वपुर्ण कुञ्जी हो ।

स्पेक्ट्रम प्रावधान 5G प्रविधिको महत्वपुर्ण कुञ्जी
DOU (डेटा अफ यूसेज) २०२५ मा प्रति महिना ३९ GB प्रति प्रयोगकर्ता र २०३० मा २५० GB भन्दा बढी हुनेछ भन्ने ITU को अनुमान छ । हालको मासिक MBB डाटा ट्राफिक एसिया प्यासिफिकका अधिकांश देशहरूमा, विशेष गरी ASEAN मा, प्रति व्यक्ति २० GB नाघेको छ र कम्बोडिया र लाओसमा अझ ३० GB नाघेको छ । ठूलो डाटा माग विश्वव्यापी अन्य क्षेत्रहरु भन्दा पहिले आउनेछ ।

यस चुनौतीलाई सम्बोधन गर्न एसिया-प्यासिफिक क्षेत्रमा 5G रुचाइएको प्रविधि हो, र स्पेक्ट्रम यस प्रविधिको समाधान हो । GSMA र Coleago को एसिया-प्यासिफिक प्रमुख शहरहरूको मूल्याङ्कन र भविष्यवाणी अनुसार, प्रत्येक देशले सिमलेस, हाई-एक्स्पिरियन्स र किफायती 5G सेवाहरू प्रदान गर्न आगामी १० वर्षमा औसतमा २००० मेगाहर्ज मिड-ब्यान्ड (१-१० GHz) स्पेक्ट्रम आरक्षित गर्न आवश्यक छ ।

हाल, मोबाइल अपरेटरहरूलाई वितरण गरिएको वायरलेस मिड-ब्यान्ड स्पेक्ट्रम अधिकांश देशहरूमा १००० मेगाहर्ट्ज भन्दा कम छ, जस्तै इन्डोनेसियामा ३६० मेगाहर्ज, थाइल्याण्डमा ४५० मेगाहर्ज, कम्बोडियामा ४६४ मेगाहर्ज, र श्रीलंकामा ५०५ मेगाहर्ज । हालको आपूर्ति र २००० मेगाहर्ट्जको ब्यान्डविथ मागबीच ठूलो अन्तर छ । त्यसकारण, ३.५, २.६, २.३, र ४.९ GHz को मिड-ब्यान्ड स्पेक्ट्रमलाई विचार गर्न र विभिन्न देशहरूमा बढ्दो डाटा आवश्यकताहरू पूरा गर्न व्यवस्थित रूपमा प्रदान गर्न आवश्यक छ । थप रूपमा, अन्तर-उद्योग समन्वय र फ्रिक्वेन्सी क्लियरेन्स र माइग्रेसन तयारीहरू अग्रिम बनाउन आवश्यक छ । मार्च ३१, २०२२ मा, बंगलादेशले २.६ र २.३ GHz फ्रिक्वेन्सी ब्यान्डहरूमा १९० MHz 5G स्पेक्ट्रमको लिलामी पूरा गर्यो ।

यसले निरन्तर ठूलो ब्यान्डविथको रिफर्मिङलाई समर्थन गर्दछ, 4G को तुलनामा प्रति मेगाहर्ट्ज एकाइ मूल्य ५८% ले घटाउँछ, र स्थगित भुक्तानी अवधि ५ वर्षबाट १० वर्षसम्म विस्तार गर्दछ । प्रोत्साहन उपायहरूको श्रृंखलाले 5G को द्रुत विकासको लागि अनुकूल नीति वातावरण सिर्जना गरेको छ ।

मिड-ब्यान्ड बाहेक, ७०० मेगाहर्ज लो ब्यान्ड पनि एक आदर्श 5G फ्रिक्वेन्सी ब्यान्ड हो जसमा इन्डोनेसिया, कम्बोडिया, बंगलादेश, श्रीलंका, र नेपाल, इत्यादि समावेश छ । यसले गतिशील स्पेक्ट्रम साझेदारी प्रविधिको साथ एउटै नेटवर्क मार्फत 4G प्लस 5G डुअल सेवाहरू प्रदान गर्न सक्छ । । यो विश्वव्यापी मोबाइल ब्रोडब्यान्ड सेवाहरू ल्याउन र शहरी र ग्रामीण क्षेत्रहरू बीचको डिजिटल विभाजनलाई पुल गर्ने मुख्य कभरेज ब्यान्ड हो ।

समग्रमा, अर्थतन्त्र र समाजमा 5G को प्रभावको पूर्ण रिलिज 5G प्रविधि र अनुप्रयोगहरूको तीव्र विकासमा निर्भर गर्दछ । यो लक्ष्य हासिल गर्न, सरकारको निर्देशनमा, टेलिकम अपरेटरहरू, आपूर्तिकर्ताहरू, एकेडेमीहरू, सामग्री प्रदायकहरू, र उद्योगहरू प्रयोगकर्ता आवश्यकताहरू सञ्चार गर्दै, र एकीकृत, समन्वयित, उच्च-प्रदर्शन, र ऊर्जा कुशल 5G उत्पादनहरू र सेवा मोडेलहरू अन्वेषण गर्दै क्रमशः एकजुट हुन्छन् । आगामी पाँच वर्ष एशिया- प्यासिफिक क्षेत्रमा 5G उद्योगको विकासको लागि अझै पनि महत्वपूर्ण अवधि हुनेछ । यस क्षेत्रमा दिगो र सामंजस्यपूर्ण इकोसिस्टम निर्माण गर्न विभिन्न नीतिहरूको कार्यान्वयनलाई प्रवर्द्धन गर्न सम्पूर्ण उद्योगहरूले अझै पनि मिलेर काम गर्न आवश्यक छ ।

6 GHz अर्को १० वर्षमा 5G को लागि अपरिहार्य विकल्प
३.५ GHz, २.६ GHz, २.३ GHz, र ४.९ GHz संसारका रुचाइएका र परिपक्व 5G प्राइम मिड-ब्यान्डहरू हुन् । तिनीहरूले 5G विकासको प्रारम्भिक चरणको लागि कुल ८०० MHz ब्यान्डविथ प्रदान गर्दछ । त्यसको आधारमा, हामीले मिड-ब्यान्डहरूमा २००० मेगाहर्जको कुल आवश्यकता पूरा गर्न आगामी ५ देखि १० वर्षमा दीर्घकालीन सेवा विकासको लागि अर्को स्पेक्ट्रम ब्यान्ड खोज्न र रिजर्भ गर्न आवश्यक छ । अप्रिल २०२२ मा आठौं एशिया- प्यासिफिक स्पेक्ट्रम सम्मेलनमा, चीन, थाइल्याण्ड, कम्बोडिया, इन्डोनेसिया, जर्मनी, फिनल्याण्ड र GSMA जस्ता अन्य उद्योग संगठनहरूका नियामकहरू त्यो सहमतिमा पुगे ।

६ GHz अन्तिम र एक मात्र विकल्प हो जुन “प्रत्येक देशमा २ GHz मिड-ब्यान्डविथ” पुग्न सक्छ । IMT को लागि ६ GHz ले उद्योगमा व्यापक सहमति जितेको छ । ITU, GSMA, GTI, र 3GPP सक्रिय रूपमा ६ GHz IMT अनुसन्धानलाई बढावा दिन्छ । अग्रणी अन्तर्राष्ट्रिय अपरेटरहरू, जस्तै Vodafone Deutsche Telekom, Orange, Telefonica, China Mobile, र Axiata ले IMT को लागि ६ GHz लाई विश्वव्यापी हर्मोनाइज्ड स्पेक्ट्रम रणनीतिको रूपमा समर्थन गर्दछ ।

एशिया प्यासिफिक क्षेत्रमा, थाइल्याण्ड, इन्डोनेसिया, मलेसिया, कम्बोडिया, लाओस र सिंगापुरले ITU WRC-२३ ढाँचा अन्तर्गत 6GHz IMT को अध्ययन र पहिचानमा सक्रिय रूपमा भाग लिइरहेका छन् । हामी विश्वास गर्छौं कि ६ GHz एशिया प्यासिफिक क्षेत्रमा 5G र 5.5G (5G Advanced) विकासको लागि प्रमुख ब्यान्ड बन्नेछ । ह्वावे यस क्षेत्रका सरकारहरू, अपरेटरहरू र उद्योग संगठनहरूद्वारा ६ GHz IMT को विश्वव्यापी मापदण्डको रूपमा अनुसन्धान र परीक्षणलाई समर्थन गर्न इच्छुक छ । यसले सम्पूर्ण उद्योगलाई मापदण्डहरू एकताबद्ध गर्न र इकोसिस्टमलाई बढावा दिन, समय अगाडीको भविष्यलाई रेखांकित गर्न र नयाँ डिजिटल र बौद्धिक संसारतर्फ अघि बढ्न प्रवर्द्धन गर्नेछ ।

चाङ चङ्चुन
निर्देशक, ह्वावे एसिया-पासिफिका पब्लिक रिलेसन डिपार्टमेन्ट,
ह्वावे टेकनोलोजिज कं. लि.