संयुक्त राष्ट्र : कार्यस्थलमा हिंसा र उत्पीडन व्याप्त छ

काठमाडौं । संयुक्त राष्ट्रसंघको विश्वव्यापी सर्वेक्षणमा कार्यस्थलमा हुने हिंसा र उत्पीडनका सम्बन्धमा धेरै चकित पार्ने तथ्य बाहिर आएका छन भने कार्यस्थलमा व्यापक रूपमा हिंसा एवं उत्पीडन हुने गरेको पाइएको छ । विश्वभर कार्यस्थलमा कर्मचारीमाथि दुर्व्यवहार, हिंसा र उत्पीडनका घटनामा उल्लेख्य वृद्धि भएको छ जसबाट युवा आप्रवासी तथा महिलाहरू सबैभन्दा बढी पीडित छन्।

संयुक्त राष्ट्रसंघ अन्तरगतको अन्तर्राष्ट्रिय श्रम संगठन, गैरसरकारी संस्था लोयड्स रेजिस्टर फाउन्डेसन तथा ग्यालपको पछिल्लो प्रतिवेदनले विश्वभरका कामदारहरूले कार्यस्थलहरूमा व्यापक हिंसा, उत्पीडन र दुर्व्यवहारको सामना गरिरहेको बताएको छ। यस्तो दुर्ब्यवहारको सिकार प्रायः युवा प्रवासी तथा दैनिक ज्याला मजदुरी गर्नेहरू, विशेष गरी महिलाहरू छन्। गत वर्षको सर्वेक्षणले १२१ देशमा लगभग ७५,००० कामदार मध्ये २२ प्रतिशतले कम्तिमा एउटा हिंसा वा उत्पीडनको अनुभव गरेको थियो ।

५ मध्ये १ कर्मचारी कार्यस्थल उत्पीडनको शिकार स् तीन अन्तर्राष्ट्रिय संस्थाको ५६ पृष्ठको उक्त प्रतिवेदनमा भनिएको छ, कार्यस्थलमा हिंसा र उत्पीडन व्यापक तथा अत्यधिक हानिकारक घटना हो। यसको नकारात्मक शारीरिक एवं मनोवैज्ञानिक परिणामहरू दूरगामी छन् । उत्पीडनले यी कामदारहरूलाई दूरगामी आर्थिक क्षति समेत पुर्‍याउँछ ।

यसले उनीहरूको व्यावसायिक जीवन पनि खतरामा परेको छ । यसले कार्यस्थल र समाजलाई पनि आर्थिक क्षति पुर्‍याउँछ । कार्यस्थलमा हुने हिंसा र उत्पीडनका घटनाहरूका बारेमा जारी गरिएको प्रतिवेदनमा विश्लेषकहरूले सर्वेक्षणमा सहभागी एक तिहाइले आफूले एक पटकभन्दा बढी हिंसा वा उत्पीडनको अनुभव गरेको बताएका छन् भने ६।३ प्रतिशतले तीनै प्रकारका दुर्व्यवहारको सामना गरेको बताएका छन् अर्थात्, व्यावसायिक जीवनको क्रममा शारीरिक, मनोवैज्ञानिक र यौन हिंसा ।

हिंसाको सबैभन्दा सामान्य रूप स् मनोवैज्ञानिक हिंसा र उत्पीडन पुरुष र महिला दुवै कामदारहरु द्वारा रिपोर्ट गरिएको हिंसाको सबै भन्दा सामान्य घटनाको रूपमा पाइयो । प्रतिवेदनमा भनिएको छ- १७.९ प्रतिशत कामदारले आफ्नो पेशाका क्रममा कुनै न कुनै समयमा यो अवस्था अनुभव गरेका छन । सर्वेक्षणमा सहभागी ८.५ प्रतिशतले आफूले शारीरिक हिंसा भोगेको बताएका छन् । प्रतिवेदनमा पुरुषको तुलनामा महिलाले कार्यस्थलमा बढी हिंसा र उत्पीडन सामना गरेको कुरा पनि उल्लेख छ ।

प्रतिवेदनअनुसार यौन हिंसा र उत्पीडन भोगेका ६.३ प्रतिशत मध्ये ८.२ प्रतिशत महिला तथा ५ प्रतिशत पुरुष थिए । कार्यस्थलमा हुने हिंसा र उत्पीडन अनुभव गरेका ६० प्रतिशत भन्दा बढी मानिसले आफूहरूमाथि यस्तो धेरै पटक भएको बताए ।

कुन आधारमा विभेद रु स् सर्वेक्षणले जीवनमा कुनै न कुनै विन्दुमा भेदभावको सामना गरेका व्यक्तिहरू लिंग, कुनै पनि प्रकारको अपाङ्गता, राष्ट्रियता, जात, छालाको रंग वा धर्म जस्ता कारकहरूबाट प्रभावित भएको तथ्य पनि खुलासा गरेको छ। यी आधारमा भेदभाव गरिएका मानिसहरूले काममा भेदभाव नगरिएका मानिसहरूको तुलनामा हिंसा वा उत्पीडनको अनुभव गर्ने सम्भावना बढी थियो।

कामको संसारमा हिंसा र उत्पीडनको डेटा दुर्लभ र कम प्रतिनिधित्व छ, संयुक्त राष्ट्र श्रम संगठन, लोयड्स फाउन्डेशन र ग्यालपले भनेका छन- यस्ता अनुसन्धानले थप अनुसन्धानका लागि मार्ग प्रशस्त भने गर्छन । स्रोत : एपी, एएफपी