सतीश कौशिकको ६६ वर्षको जीवन र उनको लापरवाहीको कथा

चर्चित चलचित्र निर्माता तथा अभिनेता सतीश कौशिकको ६६ वर्षको उमेरमा निधन भएको छ ।

सतीश कौशिकका भतिजा निशान कौशिकले बीबीसी हिन्दीलाई बताए कि सतीश कौशिक होली मनाउन गुरुग्राममा एक साथीको घर गएका थिए र त्यहाँ हृदयघात भएको थियो ।

यसपछि उनलाई फोर्टिस अस्पताल लगियो तर उनको ज्यान बचाउन सकेन ।

सतीश कौशिकको लापरवाही
सन् २००५ को कुरा हो । दुई वर्षअघि सतिश कौशिकले निर्देशकको रूपमा आफ्नो सबैभन्दा ठूलो हिट फिल्म ‘तेरे नाम’ बनाएका थिए भने अब उनको नयाँ फिल्म ‘वादा’ बक्स अफिसमा रिलिज हुन लागेको थियो ।

त्यतिबेला हामी ‘स्टार न्युज’ च्यानलको सबैभन्दा जुनियर रिपोर्टर थियौं र पोस्टिङ केही महिना मुम्बईमा थियो । यदि तपाईंसँग बिहानको सम्पादकीय बैठकमा कुनै कथा–विचार थिएन भने, त्यसोभए असाइनमेन्ट डेस्कले तपाईंलाई एउटा काम सुम्पिदिने थियो जुन साँझसम्म पूरा गर्नुपर्ने थियो ।

त्यो दिनको काम सतीश कौशिकको अन्तर्वार्ता लिने थियो । राजीव मसन्द बलिउड कभरेज टोलीका प्रमुख थिए र उनले एक घण्टामा हाम्रो लागि यो अन्तर्वार्ता तय गरे । मुम्बईको जुहु क्षेत्रमा सतीश कौशिकलाई भेट्नुप¥यो र ‘मिस्टर इन्डिया’को ‘क्यालेन्डर’ भेट्दा मनमा अनौठो खुसी थियो ।

दिउँसो करिब एक बजे कार्यालयमा प्रवेश गरेपछि रिसेप्शनमा पर्खँदै गर्दा चर्नी रोडको चर्चित ‘तिवारी मिठाई’का दुईवटा ठूला खाम बोकेका एकजना व्यक्तिलाई देखे । पाँच मिनेटपछि भित्र पुगेपछि सतीश कौशिकले माथि हेरे र भने, ‘छोरा, पहिले केही खाऊ, त्यसपछि आरामसँग कुरा गरौंला ।’

सेतो गिलासका दुई–तीन प्लेटमा खास्ता र कचोरी टेबलमा राखिएको थियो, जसलाई सतिश कौशिकले सुक्खा आलुको तरकारी खाँदै थिए । उहाँले हामीलाई पनि खुवाउनुभयो र कुराकानी आफैंले सुरु गर्नुभयो, “साथी, हामी पञ्जाब–दिल्लीमा बस्यौं। अहिले मुम्बईमा हामी त्यही ठाउँको खाना खोज्छौं । दिल्लीको किरोरी मल कलेजमा पढ्दा हामी गर्थ्यौं। करोलबागको ‘रोशन दी कुल्फी’ हरेक हप्ता खाओस् । बस समाएर पसलमा जान्थे, त्यहाँ चना–भटुरा खान्थे। यार, कस्तो स्वादिलो बन्छ ।

जाने भी दो यारोका लागि ट्रफी जिते
उनको अफिसमा वैष्णोदेवीको तस्बिर राखिएको थियो, त्यसको पछाडि तिम्रो नामको पोस्टर थियो र ‘जाने भी दो यारों’ को लागि जितेको ट्रफी पनि थियो ।

उनले भने, ‘जब मैले जाने भी दो यारोका लागि संवादहरू लेखेको थिएँ, मलाई थाहा थिएन कि यसले यस्तो क्लासिक स्टेटस पाउनेछ । हामीले एनएसडी वा एफटीआईआईमा सिकेको यस्तै काम गरिरहेका थियौं ।’

मैले उसलाई भनेको थिएँ, ‘सर, क्यालेन्डर र अमरीश पुरीको मोगाम्बोमा तपाईंको क्यारेक्टर गजबको थियो भनेर मैले छ–सात पटक मिस्टर इन्डिया देखेको छु ।’ सतीश कौशिक हाँस्न थाले र भने, ‘यार, म सलीम–जावेद साहबले लेखेको जस्तो अभिनय गर्न खोज्दै थिएँ, म मुम्बई फिल्म उद्योगमा कमेडियन बन्न आएको थिएँ । किनकि मलाई महमूद साहब र जोनी वाकर साहब एकदमै मन पथ्र्यो । मेरो मनमा कतै विश्वास थियो कि म पनि मानिसहरूलाई हसाउन सक्छु। पछि निर्देशक भएँ । मेरो पहिलो प्रेम कमेडी हो साथी ।’

सलिम–जावेदको यो अन्तिम काम थियो । यसपछि मात्रै यी दुईबीच दरार सुरु भएको बताइएको छ । सतीश कौशिकलाई दिल्लीको खाना मन पथ्र्यो । सतीश कौशिकको एउटा विशेष कुरा यो थियो कि उनी दिल्लीमा बिताएका धेरै वर्षहरू बारम्बार सम्झिन्थ्यो ।

मैले पनि दिल्लीबाट पढेको थाहा पाएपछि उनले सोधे, ‘खान पिउने मन छ ? मैले भने, ‘हो’। त्यसपछि सोधे, ‘अब मलाई दिल्लीको पाँचवटा मनपर्ने रेस्टुरेन्ट बताउनुहोस्’। मैले गन्नुअघि उनले आफैंले भने, ‘ठीक छ, मेरो कुरा सुन । नेशनल स्कूल अफ ड्रामाका दिनहरूमा हामी पुरानो दिल्लीबाट वा पहाडगञ्जका होटलहरूबाट प्याक गरेर खाना ल्याउँथ्यौं। क्या खूब बनाते यार । ऊपर से देसी घी । थपिएको छ, ओहो ! आज पनि मौका पाए दिल्लीमा लुकेर अर्डर गरेर खान्छु साथी, अब मेरो तौल उसैले बढेको हो भनी नभन ।’

यसो भन्दै सतीश कौशिक चर्को स्वरमा हाँसे । यो अनौठो संयोग हो कि १८ वर्षअघिको त्यो भेटपछि जहिले पनि तीन पटक भेट्नुपर्ने भयो, त्यो दिल्ली एयरपोर्टमा मात्रै भयो । गत वर्ष मैले असमको लागि उडान लिनुप¥यो र तिनीहरू सदस्य लाउन्जको कुनामा बसेर आफ्ना प्रशंसकहरूलाई सेल्फी खिच्न दिए ।

दश मिनेट पर्खिएपछि मैले ‘वडा’ को बेलाको मेरो अन्तर्वार्ता सम्झाएँ । सतीश कौशिकले भने, ‘अरे त्यो मान्छे छाड्नुहोस् । म तेरे नाम–२ बनाउने सोचमा छु । दिल्लीमा पनि सुटिङ भयो भने झनै रमाइलो हुनेछ ।’ दिल्लीप्रति उनको माया असीमित थियो । सतीश कौशिकले पनि यही दिल्लीमा अन्तिम सास फेरे ।

बलिउडमा शोकको लहर छाएको छ
सतीश कौशिकसँग एनएसडीमा अध्ययन गरेका आफ्ना साथी अनुपम खेरको निधनमा शोक व्यक्त गर्दै ट्वीट गरेका छन्, ‘मृत्यु यो संसारको अन्तिम सत्य हो, तर म जीवित रहँदा मेरो सबैभन्दा मिल्ने साथी सतीश कौशिकको बारेमा यो लेख्नेछु । सपना पनि देखेको थियो । ४५ वर्षको मित्रतामा यस्तो अचानक पूर्णविराम! तिमी बिनाको जीवन कहिल्यै उस्तै हुँदैन, ओम शान्ति !’

सतीश कौशिकको असामयिक निधनले बलिउडमा शोकको लहर छ । प्रसिद्ध फिल्म निर्माता मधुर भण्डारकरले शोक व्यक्त गर्दै लेखेका छन्, ‘अभिनेता तथा निर्देशक सतीश कौशिक जीको निधनले म स्तब्ध छु । कौशिक एक ऊर्जावान व्यक्ति थिए। उनलाई उनका लाखौं फ्यान र फिल्म उद्योगले मिस गर्नेछन्। मेरो तर्फबाट विनम्र श्रद्धाञ्जली ।’

सतीश कौशिक दुई दिनअघि चर्चित गीतकार जावेद अख्तरको घरमा होली खेलिरहेको देखिएका थिए । उनले होली खेल्दै गरेको तस्विर सामाजिक सञ्जालमा पोस्ट गरेका थिए । यी तस्विरहरूमा उनी जावेद अख्तर, ऋचा चड्ढा, महिमा चौधरी र अली फजलसँग देखिएकी छन् । -बिबिसी हिन्दी