श्रीकृष्णका शुभ प्रतीक !

भगवान् कृष्णको रूप अद्वितीय छ । कारुपदेशका राजा पौण्ड्रकले पनि श्रीकृष्णको स्वरूप धारण गरेर आफूलाई विष्णुको मान्दथे । आउनुहोस् हामी जानौं श्रीकृष्णका शुभ प्रतीकहरूको बारेमा ।

१. बाँसुरी– बाँसुरी भगवान् कृष्णलाई अति प्रिय छ । यसलाई वंशी, वेणु, वंशिका र मुरली पनि भनिन्छ, यसबाट निस्कने आवाजले मन र चित्तलाई शान्ति प्रदान गर्छ, जुन घरमा बाँसुरी राखिन्छ, त्यहाँका जनतामा आपसी सुख, समृद्धि हुन्छ ।

२. मोरको प्वाँख– मयूरको प्वाँख भगवान कार्तिकेयको प्रतीक हो । मयूर धनकी देवी लक्ष्मी र विद्याकी देवी सरस्वतीसँग सम्बन्धित छ । भगवान् श्रीकृष्णले मयूरको प्वाँखलाई मुकुटमा राख्छन् । हिन्दु धर्ममा मयूरको प्वाँखको महत्व छ । मयूरको प्वाँखमा सबै देवता र नौ ग्रहको वास हुन्छ ।

३. गाई- भगवान् श्रीकृष्ण एक गाई पालक थिए । गाई उनको मनपर्ने जनावर हो । उनको कारणले गोपद्म व्रत, गोवत्स द्वादशी व्रत, गोपाष्टमी आदि व्रत र पर्व मनाइन्छ । भगवान कृष्णले गाईको महत्व बढाउन गाई पूजा र गोठ निर्माणको नयाँ जग बसालेका थिए ।

४. वैजयन्ती माला- वैजयन्तीको फूल र मालाहरू धेरै शुभ र पवित्र छन् । यो भगवान् विष्णु र लक्ष्मीको धेरै प्रिय छ । यो माला श्रीकृष्णलाई अति प्रिय छ । भगवान् कृष्णले यसलाई सधैं आफ्नो घाँटीमा लगाउथे ।

५. माखन मिश्री- चिनी र मिठाई भगवान् श्रीकृष्णलाई धेरै प्रिय छन् । उनलाई माखन र चिनी मिठाई दिए खुसी हुन्छन् ।

६. पीताम्बर वस्त्र- भगवान् श्रीकृष्णलाई पिताम्बर लुगा लगाउने भएकाले उनलाई पिताम्बरधारी पनि भनिन्छ । पीताम्बरको अर्थ पहेँलो रंगको लुगा हो । यो रङ बृहस्पतिको रंग पनि हो ।

७. सुदर्शन चक्र- भगवान् कृष्णलाई चक्रधारी पनि भनिन्छ । महाभारत कालमा उनीसँग मात्र एक चक्र थियो जसलाई सुदर्शन चक्र भनिन्छ । उनले यो चक्र भगवान् परशुरामबाट पाएको बताइएको छ ।

८. चन्दन- मुख्यतया धेरै प्रकारका चन्दन हुन्छन्– हरि चन्दन, गोपी चन्दन, सेतो चन्दन, रातो चन्दन, गोमती र गोकुल चन्दन । चन्दनको तिलक लगाउनाले पाप नाश हुन्छ, व्यक्ति संकटबाट मुक्त हुन्छ, लक्ष्मीको कृपा सदैव रहन्छ, ज्ञान तन्तु संयमित र सक्रिय रहन्छ । चन्दनको तिलकले ताजगी ल्याउँछ र बुद्धि फाइबरको गतिविधि बढाउँछ ।

९. पञ्चजन्य शंख- महाभारतमा, लगभग सबै योद्धाहरूसँग शंख थियो । ती योद्धाहरूमध्ये केही चमत्कारी शंखहरू पनि थिए, जस्तै भगवान् कृष्णसँग पञ्चजन्य शंख थियो, जसको आवाज धेरै किलोमिटरसम्म पुग्न सक्छ ।

१०. मणि- स्यामन्तका मणिकाले भगवान् कृष्णलेलाई चोरीको आरोपको सामना गर्नुपर्यो ।