अफिसको कल वा इमेलको जवाफ नदिने अधिकार कुन–कुन देशमा छ ?

काठमाडाैं । अस्ट्रेलियामा “कामबाट डिस्कनेक्ट गर्ने अधिकार” लागू भएको छ। यसको अर्थ मानिसहरूसँग काम गर्नुपर्ने निश्चित समय पछि आफ्ना अधिकारीहरूको इमेल वा कलहरूको जवाफ नदिने अधिकार हुनेछ ।

कुन – कुन देशमा यस्तो अधिकार लागू छ त ? हेरौँ : 

अस्ट्रेलियामा राइट टु डिस्कनेक्ट 

अस्ट्रेलियामा हालसालै एउटा कानुन लागू भएको छ जसले कर्मचारीहरूलाई कामको समय भन्दा बाहिरको काममा राइट टु डिस्कनेक्टको अधिकार दिन्छ। यस अन्तर्गत, कर्मचारीहरूलाई अफिस समय बाहेकको फोन नउठाएको वा इमेलको जवाफ नदिएकोमा सजाय दिन सकिँदैन। यद्यपि, यसमा केही असङ्गत छ भने त्यसलाई अस्ट्रेलियाको फेयर वर्क कमिसनले हेर्नेछ। 

फ्रान्स 

फ्रान्सले २०१७ मै राइट टु डिस्कनेक्ट कानुन लागू गरेक‍ो हो जसमा ५० भन्दा बढी कर्मचारी भएका कम्पनीहरूले कामको समय बाहेक कर्मचारीहरू सँग सम्पर्क गर्नुपर्‍यो भने केही नियम पालन गर्न आवश्यक छ। नियम पालना नगरे कूल पारिश्रमिकको एक प्रतिशतसम्म जरिवाना हुनसक्छ । 

बेल्जियम 

युरोपेली देश बेल्जियमको यो कानुन विशेष गरी टेलीवर्कमा लागू हुन्छ, जसमा रिमोट एरियाका लागि छुट्टै सम्झौता हुन्छ र त्यसमा विश्रामको समय तोकिएको हुन्छ । त्यस्तो सम्झौतामा कर्मचारीहरूलाई काम तथा सम्बन्धित यन्त्रहरूबाट पूर्ण रूपमा डिस्कनेक्ट रहने र सन्देशहरूलाई बेवास्ता गर्ने अधिकार पनि समावेश हुन्छ । यसअघि यो कानुन सरकारी कर्मचारीहरूका लागि मात्र थियो तर अहिले २० भन्दा बढी कर्मचारी भएका निजी कम्पनीमा पनि लागू भएको छ । बेल्जियमका कर्मचारीहरूले हप्ताको चार दिन मात्र काम गर्ने सुविधा समेत लिन सक्छन्। 

पोर्चुगल 

पोर्चुगलमा रोजगारदाताहरूलाई काम पछि कर्मचारीहरू सँग सम्पर्क गर्न निषेध गरिएको छ र यो अभ्यासलाई “आरामको अधिकार” भनिन्छ । कर्मचारीहरूले कम्तीमा रातको ११ घण्टा “रात्रि आराम” पाउँछन्, जसमा उनीहरूलाई आपतकालिन अवस्थामा मात्र सम्पर्क गर्न सकिन्छ। 

स्पेन 

स्पेनका कर्मचारीहरूलाई कामसँग सम्बन्धित डिजिटल स्रोतहरू जस्तै इमेल र सन्देशहरू, निर्धारित कार्य घण्टाभन्दा बाहिर विच्छेद गर्ने अधिकार छ, जसले गर्दा कार्य-जीवनको सन्तुलन कायम रहन्छ। स्पेनमा काममा सुरक्षा र स्वास्थ्यका लागि सचेतना जगाउन राष्ट्रव्यापी अभियान चलाइएको छ। 

आयरल्यान्ड 

आयरल्यान्डमा कार्य समय बाहिर कार्यालयबाट डिस्कनेक्ट हुने अधिकार दिने कोड अफ प्राक्टिस छ। यो संहिताले रोजगारदाताहरूलाई कामको प्रकारको वास्ता नगरी कामदारहरूको अधिकारको सम्मान गर्ने र कामको समय पछि सम्पर्क नगर्ने जिम्मेवारी दिन्छ। 

इटाली 

इटालीमा यो कानुन विशेष गरी टेलिवर्कमा लागू हुन्छ, जसमा टेलिवर्कका लागि छुट्टै सम्झौता हुन्छ र त्यसमा विश्रामको समय तोकिएको हुन्छ । त्यस्तो सम्झौतामा कर्मचारीहरूका लागि काम र सम्बन्धित उपकरणहरूबाट पूर्ण रूपमा अलग हुने उपायहरू पनि समावेश हुनुपर्छ।