किन गरिन्छ गंगामा हड्डी विसर्जन, यस्तो छ पौराणिक महत्त्व ?

कुनै पनि व्यक्तिको मृत्यु भएपछि उसको आत्माको चिरशान्तिका लागि उसको खरानी नदीमा विसर्जन गर्नु आवश्यक हुन्छ भन्ने पौराणिक कथाहरूमा उल्लेख गरिएको हामी पाउन सक्छौं । मानिसको मृत्युपछि दाहसंस्कार नगरे उसको आत्मा युगौंसम्म पृथ्वीमा भट्किरहन्छ भन्ने मान्यता छ । अन्त्येष्टिको अन्तिम चरण हड्डी विसर्जन हो, तर के तपाईंले कहिल्यै सोच्नुभएको छ कि किन हड्डी विसर्जन गंगामा मात्र गरिन्छ ? पौराणिक कथा अनुसार गंगा नदीलाई सबैभन्दा पवित्र स्थान मानिन्छ । हिन्दु धर्ममा गंगाको स्थानलाई पनि सर्वोच्च मानिन्छ । गंगामा खरानी विसर्जन गर्नाले आत्मालाई शान्ति मिल्छ र व्यक्तिको आत्माले सजिलै नयाँ शरीर ग्रहण गर्ने जनविश्वास छ ।

पापरहित जीवनको कामना गर्न

हिन्दु धर्मका केही महान् ग्रन्थहरूमा हड्डी विसर्जनको किंवदन्ती पनि पाइन्छ । गंगा नदीमा मात्र खरानी विसर्जन गर्नु किन शुभ मानिन्छ भन्ने तथ्य शंख स्मृति र कर्म पुराणमा पाइन्छ । यस नदीको शुद्धता झल्काउँदै यसमा खरानी विसर्जन गर्ने महत्व वर्षौंदेखि कायम छ । यस बाहेक सिख धर्ममा हड्डी विसर्जन पनि गरिन्छ, तर यो गंगा नदीमा नै हुनुपर्छ भन्ने आवश्यक छैन, तर यसका लागि कुनै पनि पवित्र नदी रोज्न सकिन्छ, तर शास्त्रमा विशेषगरी हड्डी विसर्जनलाई गंगासँग जोडिएको छ । नदी अवलोकन गरिएको छ ।

खरानी वर्षौंसम्म गंगामा रहन्छ

मानिसको खरानी वर्षौंसम्म गंगा नदीमा रहन्छ भन्ने विश्वास गरिन्छ । ती खरानीहरूबाट बिस्तारै गंगा नदीले मानिसको पापलाई हटाउँछ र यसमा संलग्न आत्माको लागि नयाँ बाटो खोल्छ ।

वैज्ञानिक आधार

मानव हड्डी र नदी पनि वैज्ञानिक रूपमा जोडिएको देखिन्छ । नदीमा बग्ने मानिसका हड्डीले समय–समयमा आफ्नो आकार परिवर्तन गरिरहने जनविश्वास छ, जसले गर्दा उक्त नदीसँग जोडिएको ठाउँ उर्वर बन्ने गरेको छ ।