फ्लासब्याक २०२२ : जलवायु परिवर्तनले मानवीय संकट बढाउनेछ

काठमाडाैं । अन्तर्राष्ट्रिय संस्था आईआरसीले आफ्नो एक अध्ययन प्रतिवेदनमा जलवायु परिवर्तनका कारण आगामी वर्ष मानवीय संकट बढ्न सक्ने चेतावनी दिएको छ ।

अन्तर्राष्ट्रिय संस्था इन्टरनेशनल रेस्क्यु कमिटी (आईआरसी) का अनुसार जलवायु परिवर्तनका कारण आगामी वर्ष अर्थात् २०२३ मा मानवीय संकट बढ्न सक्छ । यी मानवीय संकट युद्ध, द्वन्द्व एवं आर्थिक विनाशका कारणहरूका अतिरिक्त हुन्।

विश्वमा भोकमरी र गरिबी बढ्दै गएको छ न्यूयोर्कस्थित संस्थाका प्रमुख तथा पूर्व बेलायती नेता डेभिड मिलिब्यान्डले विगत एक दशकमा मानवीय सहायताको खाँचोमा परेका व्यक्तिको संख्या ३३.९ मिलियन पुगेको बताए । उक्त संगठनका अनुसार मानव संकटको कारणमा एउटा महत्त्वपूर्ण कारक वातावरणीय परिवर्तन हो।

सङ्गठनका अनुसार अफगानिस्तान र हाइटीलगायतका २० वटा देश यसको आपतकालीन निगरानी सूचीमा छन् र यी सबै देशले विश्वव्यापी हरितगृह ग्यास उत्सर्जनको करिब दुई प्रतिशत उत्सर्जन गर्छन्।

‘ २०२३ ले विश्वभरि मानवीय संकटलाई बढाउनमा जलवायु परिवर्तनको भूमिकाको निर्विवाद प्रमाण प्रदान गर्दछ,’ प्रतिवेदनले भनेको छ ।

बाढी, वर्षा र खडेरीको प्रकोप : प्रतिवेदनले विभिन्न देशहरूमा वर्षामा असामान्य वृद्धि र सोमालिया तथा इथियोपियामा खाद्य सुरक्षाको विनाशकारी अवस्थालाई उल्लेख गरेको छ भने पाकिस्तानमा भीषण बाढीका कारण मृत्यु हुनेहरुको संख्यामा पनि छलफल गरिएको छ।

आईआरसीका अनुसार जलवायु परिवर्तन र संरक्षणको क्षेत्रमा विश्वव्यापी रूपमा थप लगानीको आवश्यकता छ । यो अध्ययन प्रतिवेदनमा युक्रेन युद्धलाई उल्लेख गर्दै युक्रेनमा रुसको आक्रमण तथा कोरोना महामारीले खाद्य सुरक्षा संकटमा परेको कुरा उल्लेख गरिएको छ । प्रतिवेदनका अनुसार विश्वभर मानव आवश्यकता र पूँजीको आवश्यकतामा ठूलो कमी रहेको र नोभेम्बर महिनामा यो घाटा २७ अर्ब डलर पुगेको छ ।

प्रतिवेदन अनुसार, ‘संकटको गम्भीरताको तुलनामा दाताहरूले थोरै पैसा दिइरहेका छन् र यसले गर्दा प्रभावित समुदायहरूले उनीहरूलाई बाँच्नका लागि आवश्यक पर्ने आधारभूत आवश्यकताहरूमा पहुँच पुर्याउन सक्दैनन् ।’
इमर्जेन्सी वाच लिस्टले पनि विभिन्न देशमा विस्थापित व्यक्तिको संख्यामा वृद्धि भएको जनाएको छ। प्रतिवेदनअनुसार सन् २०१४ मा घरबारविहीनको संख्या ६० करोड थियो, जुन अहिले बढेर एक अर्ब पुगेको छ ।
स्रोत : रोयटर