एम्समा मन्त्र विज्ञानको अनुसन्धान

एम्सको फिजियोलोजी विभागका फ्याकल्टी सदस्य, रिसर्च स्कलर, विभागका वरिष्ठ डाक्टरहरू हरेक दिन १० देखि १५ मिनेट मन्त्र जप गरिरहेका छन् । यस क्रममा मन्त्र जपले शरीरमा पार्ने प्रभावको वैज्ञानिक अध्ययन भैरहेको छ । एम्स प्रशासनले जपको पछाडिको विज्ञान पत्ता लगाउने दिशामा यो कदम चालेको हो । यसको शुरुवात गायत्री मन्त्र र ओमको जपबाट गरिन्छ भने अन्य मन्त्रहरू पनि प्रयोग गरिन्छ ।

अनुसन्धानकर्ताहरुले प्रारम्भिक नतिजा सकारात्मक रहेको दाबी गरेका छन् । यसैलाई ध्यानमा राख्दै एम्समा अध्यात्म र विज्ञानको छुट्टै विभाग खोल्ने तयारी पनि भैरहेको छ ।

वायरलेस फिजियोलोजी निगरानी शरीर मा प्रभाव मापन गर्न प्रयोग गरिन्छ। यसमा संलग्न सेन्सरहरूले शरीरमा हुने गतिविधिहरूमा नजर राख्छन्। पछि यसमा सङ्कलन गरिएको तथ्यांकलाई अन्य उपकरणको सहायताले अध्ययन गरिन्छ। यो अध्ययनका आधारमा पहिलेको तुलनामा शरीरमा के परिवर्तन भएको छ भन्ने निर्णय गरिन्छ ।

विशेष क्लिनिक सुरु गरिने

एम्स मा ‘स्वयम् योग क्रेडिट’ कोर्सको शुभारम्भका क्रममा एम्स निर्देशक डा. एम श्रीनिवासले भने एम्सले चाँडै योग र ध्यानमा विशेष क्लिनिकहरू सुरु गर्नेछ। एम्सले बिरामीको सेवामा दिनरात काम गरिरहेको छ । योग र ध्यानको सहयोगले बिरामीको स्वास्थ्यमा सुधार आउनेछ। यो क्लिनिकले धेरै विभागहरूसँगको सहकार्यमा काम गर्नेछ, जसले सबै बिरामीहरूलाई फाइदा पुर्‍याउँछ।

नयाँ विभाग सुरु हुनेछ

एम्समा अध्यात्म र विज्ञान विभाग सुरु हुँदैछ । उक्त विभागमा अध्यात्मको सहारा लिएर बिरामीको उपचार गरिनेछ भने ध्यान, प्रार्थना र चिन्तन जस्ता अभ्यासहरूद्वारा शरीरमा सकारात्मक प्रभाव पार्ने प्रयास गरिनेछ। जप अघि र पछिको शारीरिक स्थितिको पनि अनुसन्धान हुनेछ । अध्ययनका क्रममा मन्त्र जप गर्नु अघि शरीरमा वायरलेस फिजियोलोजी निगरानी प्रणाली (वायरलेस फिजियोलोजी मनिटरिङ सिस्टम) प्रत्यारोपण गरिन्छ।

यसले छालाको तापक्रम, श्वासप्रश्वासको दर, श्वासप्रश्वास प्रणालीमा हुने प्रभावहरू, र इलेक्ट्रोकार्डियोग्रामहरू अघि, समयमा र एक्सपोजर पछिको मूल्याङ्कन गर्छ । एक हप्तासम्म दैनिक १५ मिनेट मन्त्र जप गर्दा यी सबैमा क्रमशः सुधार हुने गरेको पाइएको छ । अध्ययनका क्रममा मुटुको दरमा पनि सुधार देखियो। मानिसको मुटुको गति जति सही हुन्छ उसको मुटुले त्यति नै राम्रो काम गर्ने चिकित्सकहरू बताउँछन् ।

यसबाहेक, मन्त्रको जपबाट हुने कम्पनले फोक्सोमा सुधार गर्छ र सास रोक्ने क्षमता बढाउँछ।
अध्ययनमा यी कुरा हेरिन्छ
– छालाको तापक्रम
– सास फेर्ने दर
– श्वासप्रश्वास प्रणालीमा प्रभाव
– इलेक्ट्रो कार्डियो ग्राफ ९भ्ऋन्० मा परिवर्तन