नयाँ मन्त्रिपरिषद्को सपथसँगै थाइल्यान्डले यो हप्ता पायो तेस्रो नेता

बैङ्कक । अदालतको फैसलाले देशको शीर्ष कार्यालयलाई अस्तव्यस्ततामा धकेलेपछि राजाले नयाँ मन्त्रिपरिषद्को सपथ गराएसँगै थाइल्यान्डले बिहीबार एक हप्तामा आफ्नो तेस्रो व्यक्तिलाई प्रधानमन्त्रीको कार्यालयमा नेतृत्व गरेको देखेको छ ।

संवैधानिक अदालतले मङ्गलबार प्रधानमन्त्री पेटोङटार्न सिनावात्रालाई नैतिकता अनुसन्धान बाँकी रहेको भन्दै निलम्बन गरेपछि प्रधानमन्त्री कार्यालयमा उथलपुथल भएको थियो । शक्ति यातायातमन्त्री र उप–प्रधानमन्त्री सुरिया जुङरुङराङकिटकहाँ सरेको थियो ।

फेरबदलअघि असहज अवस्थामा जुङरुङराङकिटले एक दिन मात्र पूर्ण रूपमा कार्यालयमा काम गरेका थिए । पूर्व रक्षामन्त्री फुमथाम वेचायाचाईले बिहीबार बिहान सुरियाभन्दा उच्च श्रेणीको उप–प्रधानमन्त्रीको भूमिका लिएर राजाद्वारा गृहमन्त्रीको रूपमा सपथ लिए । यसरी उनी कार्यवाहक प्रधानमन्त्री बने । थाई सरकारले सामाजिक सञ्जालमा जारी गरेको विज्ञप्तिमा नयाँ मन्त्रिपरिषद्ले आफ्नो पहिलो बैठकमा कार्यवाहक प्रधानमन्त्रीका रूपमा फुमथामको भूमिकालाई अनुमोदन गरेको बताएको छ ।

पेटोङटार्नलाई हटाइनुअघि उनले आफूलाई नयाँ मन्त्रिपरिषद्मा संस्कृतिमन्त्रीको भूमिका दिएका थिए । यसको अर्थ उनले सत्ताको माथिल्लो तहमा आफ्नो स्थान कायम राखेका छन् । नेतृत्वको घुमाउरो ढोका यस्तो समयमा आएको छ जब राज्यले विभाजित अर्थतन्त्रलाई पुनर्जीवित गर्न र अमेरिकी व्यापार सम्झौता सुरक्षित गर्न राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पको ३६ प्रतिशत भन्सार शुल्कको खतरालाई रोक्न सङ्घर्ष गरिरहेको छ ।

– शीर्षमा ‘बिग कमरेड’ –

फुमथामलाई निलम्बित पेटोङटार्न र उनका बुबा थाक्सिन सिनावात्राका वफादार लेफ्टिनेन्ट मानिन्छ । थाक्सिन २१औंँ शताब्दीको थाई राजनीतिमा प्रभुत्व जमाउने राजवंशका शक्तिशाली प्रमुख पुरुष हुन् । थाक्सिनसँग सम्बन्धित दलहरूले सन् २००० को दशकको सुरुदेखि नै सैन्य समर्थक, रूढीवादी समर्थक प्रतिष्ठानसँग झगडा गर्दै आएका छन्, तर विश्लेषकहरूका अनुसार परिवारको राजनीतिक ब्रान्ड अब गिरावटमा प्रवेश गरेको छ ।

एकहत्तर वर्षीय फुमथामले सन् १९७० को दशकको वामपन्थी युवा आन्दोलनसँगको सम्बन्धका कारण ‘बिग कमरेड’ उपनाम कमाएका थिए, तर थाकसिनको टेलिकम साम्राज्यमा भूमिका खेलेर राजनीतिमा परिवर्तन भए । अघिल्लो मन्त्रिपरिषद्हरूमा उनले रक्षा र वाणिज्य पोर्टफोलियोहरू सम्हालेका थिए र गत वर्ष सङ्कटले शीर्ष पदलाई घेरेपछि कार्यवाहक प्रधानमन्त्रीका रूपमा केही समय बिताएका थिए ।

पेटोङटार्न थाइल्यान्ड र कम्बोडियाबीचको लामो समयदेखिको क्षेत्रीय विवादमा बाधा पर्नुभएको छ । उक्त विवाद मेमा सीमापार झडपमा बदलियो, जसमा एक कम्बोडियाली सैनिकको मृत्यु भयो । कम्बोडियाका पूर्व नेता हुन सेनलाई कूटनीतिक फोन गर्दा पेटोङटार्नले उनलाई ‘काका’ भने र एक थाई सैन्य कमान्डरलाई आफ्नो ‘प्रतिद्वन्द्वी’ भनेर उल्लेख गरे । यो लिक भएको रेकर्डिङले व्यापक प्रतिक्रिया निम्त्यायो ।

कम्बोडियासँग झुकेको र सेनालाई कमजोर बनाएको आरोप लगाउँदै एउटा कन्जरभेटिभ पार्टीले उनको सत्तारूढ गठबन्धनलाई त्यागेको छ । संवैधानिक अदालतले कूटनीतिक विवादमा पेटोङटार्नले मन्त्रिपरिषद्को नैतिकता उल्लङ्घन गरेको ‘शङ्का गर्ने पर्याप्त कारण’ रहेको बताएको छ ।